Αποφάσισα να γράψω ένα μυθιστόρημα. Αισθάνθηκα την απατηλή ανάγκη να εκφράσω κάτι απ’ τη δυστυχία που ένιωσα σε σχέση με τη Λουίζα· κι εδώ είναι πια ολοφάνερη η ανικανότητά μου να εκπληρώσω τις προθέσεις μου, μιας και θά ‘πρεπε να έχω καταλάβει απ’ την ανάλυση του Ντιντερό για την υποκριτική πως μπορείς να γράψεις καλά μονάχα για κάτι που δεν σημαίνει τίποτε για σένα· ότι την «έκφραση» καλύτερα να την αφήνουμε για τους ερασιτέχνες ή για τις σχολές δημιουργικού γραψίματος. Παρόλ’ αυτά άρχισα να γράφω αυτό που τελικά θα με έκανε να συστήσω τον εαυτό μου ως «συγγραφέα», την ώρα που οι πρωκτικές εξερευνήσεις ενός γαστρεντερολόγου εγκαινίαζαν την καριέρα μου ως ετοιμοθάνατου.
Το μυθιστόρημα γρήγορα μου δίδαξε τα όριά μου· όπως γρήγορα θα συνειδητοποιούσα πόσο ρηχές ήταν οι ρίζες του πόθου μου για τη Λουίζα, αν είχα προσπαθήσει να τις συγκεκριμενοποιήσω. Συνήθως πιστεύουμε πως το μεγαλύτερό μας ταλέντο είναι εκείνο που ποτέ δεν υποβάλαμε σε δοκιμασία· και πολύ εύκολα ξεχνάμε πως η υποτιθέμενη ικανότητά μας να αγαπάμε, στις περισσότερες περιπτώσεις, οφείλεται σε μια γόνιμη φαντασία. Αυτό, πάντως, δεν σημαίνει πως τέτοιου είδους όνειρα είναι αμελητέα και άνευ σημασίας. Τίποτε δεν είναι πιο καταστροφικό για τις ανθρώπινες σχέσεις απ’ την πεποίθηση πως τα αισθήματά μας οφείλουν να διατυπωθούν ρητώς για να έχουν κάποια αξία· πως πρέπει να γνωρίζουμε καλά κάποιον προκειμένου ο πόθος να προαχθεί σε έρωτα· ή, ακόμα, πως εκείνοι τους οποίους επιλέγουμε για να ζήσουμε ολόκληρη ζωή μαζί τους κι εκείνοι που κάνουν την καρδιά μας να φτερουγίζει πρέπει να ταυτίζονται. Ο σύγχρονος θεσμός του γάμου βασίζεται σε μια υπεραισιόδοξη πίστη στη σύμπτωση· ότι μπορούμε να νιώσουμε φιλία και πάθος, συντροφικότητα και πόθο, εμπιστοσύνη και κίνδυνο, γαλήνη και ευφορία, όλα ταυτόχρονα, για ένα και μόνο πρόσωπο· και η σπανιότητα αυτής της σύμπτωσης, τόσο απίθανης, τόσο απροσδόκητης και τόσο εντυπωσιακής όσο και μια συζυγία ουράνιων σωμάτων, επιβεβαιώνεται από την αντίστοιχη πληθώρα των γάμων που θεωρούνται αποτυχημένοι, απλώς και μόνο επειδή είναι απολύτως κανονικοί. Ίσως οι σημαντικότερες ερωτικές μας σχέσεις, τα σημαντικότερα κατορθώματά μας μπορούν να επιτευχθούν μονάχα μέσα στο κεφάλι μας· και παρόλο που αυτό μπορεί να μας αποστερεί την τρυφερότητα ή τη δόξα που επιζητούμε, δεν θά ‘πρεπε ν’ απεχθανόμαστε εκείνο το κομμάτι της ζωής μας που είναι ορατό μονάχα από εμάς τους ίδιους, και που σε αρκετές περιπτώσεις ίσως αποτελεί και το πιο σημαντικό τμήμα της.
του Andrew Crumey, από τον Κύριο Μι· κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.