To TUAW είναι το blog το οποίο αντιγράφουμε συνέχεια όλοι εμείς που γράφουμε άρθρα και νέα για mac σε άλλα sites και blogs. Πρόκειται για μια ομάδα από καμμένους χωρίς ζωή που ζουν για να γράφουν ό,τι συμβαίνει στον κόσμο και περιλαμβάνει με κάποιο τρόπο την Apple. Καρκίνο ο Steve Jobs; Post. Πήρε άλλα 50 κιλά ο Schiller; Post. Βγήκαν τα Windows 7; Post. Κι όπως προστάζουν οι κανόνες του blogging, δεν υπάρχει λόγος διασταύρωσης της πληροφορίας· αρκεί να γράψεις πού βρήκες την πληροφορία και αυτομάτως έχει ισχύ και είναι σωστή. Via του ενός, from κάποιον άλλον, kudos σε κάποιον τρίτο, thanks στον τέταρτο, όρεξη νά ‘χεις να κάνεις κλικ. Και φυσικά το πρώτο άρθρο δέκα κλικ πιο μετά είτε θα βασίζεται σε κάποια πηγή που θέλει να παραμείνει ανώνυμη και που δεν είχε τίποτα καλύτερο να κάνει είτε μυστηριωδώς πάντα θα είναι στα ιαπωνικά ή στα κινέζικα. Το σύστημα αυτό συναντάται στα πλαίσια της ψηφιακής μετανεωτερικότητας και ονομάζεται, θαρρώ, συμμετοχική δημοσιογραφία.
Όπως και νά ‘χει, το TUAW μας ενημερώνει ότι ένα άλλο site το ενημερώνει πως το App Store ξεπέρασε τις 100.000 εφαρμογές και συγκεκριμένα στις 27 Οκτωβρίου στις 19:00 ώρα Palo Alto (σ.σ. όλα τα sites για mac λειτουργούν σε ώρα Palo Alto) οι εφαρμογές αυτές αναφέρθηκε πως ήταν 101.847 και δεν έχουμε λόγο να αμφιβάλλουμε. Να σημειώσουμε πως πρόκειται για ξεχωριστές, αν και πολλές φορές όχι και τόσο διακριτές, εφαρμογές και όχι για τον αριθμό των λήψεων, ο οποίος για δωρεάν και πληρωτέες μαζί ξεπερνά τα 2 δις.
Το App Store είναι μια υπηρεσία της Apple που στοχεύει στους χρήστες iPhone και iPod touch. Αυτοί μπορούν, αφού εγγραφούν, να κατεβάσουν εφαρμογές και τις αναβαθμίσεις τους για τις συσκευές τους με λίγα κλικ. Στον κόσμο της αγοράς λογισμικού, η οποία πάσχει σοβαρά από την πειρατεία, το App Store λειτούργησε από την πρώτη στιγμή ως μοντέλο υπηρεσίας κι αυτό δεν συνέβη γιατί είναι απαραίτητα μια καλή υπηρεσία· είναι όμως ό,τι πιο αποδοτικό και προσοδοφόρο έχει γνωρίσει μέχρι στιγμής η αγορά. Δεν υπάρχουν σχετικές μελέτες φυσικά για να υποστηρίξουμε κάτι τέτοιο, βασιζόμαστε έτσι αφ’ ενός στην αίσθηση που αποκομίζουμε από τη χρήση της υπηρεσίας καθώς και στην πάντα αλάνθαστη ένδειξη ότι οι υπόλοιπες εταιρείες σπεύδουν να το αντιγράψουν.
To App Store έχει κάμποσα πολύ καλά χαρακτηριστικά που το έφεραν τόσο γρήγορα στο προσκήνιο και καθιέρωσαν τη συνεχώς αυξανόμενη εμπορική του επιτυχία. Η χρήση του είναι ταχύτατη και πολύ εύκολη· στοχεύει στους χρήστες κινητών συσκευών που δεν έχουν χώρο και χρόνο για οτιδήποτε περιττό κατά τη διάρκεια της διεπαφής με τη συσκευή τους και ας μην ξεχνάμε πως προέρχεται από την Apple, άρα σχεδόν εξ ορισμού στοχεύει στη λειτουργικότητα και στον εντυπωσιασμό μέσω της απλότητας και της φυσικότητας των επιλογών και όχι μέσω των διακοσμητικών και φανταχτερών στοιχείων. Ο χρήστης μπορεί πανεύκολα να δει τις τελευταίες προσθήκες στις εφαρμογές, αυτές που χρησιμοποιούνται περισσότερο στη χώρα του, να αναζητήσει κάποια συγκεκριμένη ή κάποια με συγκεκριμένη λειτουργία, ακόμα και να αφήσει το App Store να του προτείνει κάποιες βάσει αυτών που έχει ήδη κατεβασμένες στη συσκευή του και με την ίδια ευκολία να κατεβάσει ή να αναβαθμίσει την επιλογή του. Όταν η εφαρμογή είναι δωρεάν, το μόνο που χρειάζεται είναι η πληκτρολόγηση του κωδικού του και, όταν δεν είναι, η χρέωση γίνεται αυτόματα στην πιστωτική κάρτα που έχει δηλώσει στο λογαριασμό του κατά την εγγραφή.
Από ‘κεί και πέρα ως χρήστης της εφαρμογής μπορεί να τη βαθμολογήσει και να κάνει μια μικρή παρουσίαση, βοηθώντας έτσι υποψήφιους χρήστες να αποφασίσουν, μοιραζόμενος τη γνώμη του ή παρατηρώντας κάποια bugs στη λειτουργία της. Αυτό φυσικά δεν είναι απαραίτητα καλό, μιας που στην πλειοψηφία τέτοιων υλοιποιήσεων τα άτομα τείνουν να θάβουν ή να εκθειάζουν τα αντικείμενα (είτε είναι εφαρμογές είτε ταινίες, μουσική κ.λπ.), ακόμα κι όταν τους προσφέρεται μια κλίμακα βαθμολογίας. Εντυπωσιακά πάντως λειτουργεί, καθώς μετά από ένα σεβαστό αριθμό βαθμολογήσεων (που στην περίπτωση όμως του App Store δεν μπορεί να υπάρξει για εφαρμογές αρκετών δεκάδων ευρώ) του ενός και των πέντε αστεριών βγαίνει κάποια άκρη, ένας ενδεικτικός μέσος όρος.
Αναφορικά με τις τιμές αγοράς των εφαρμογών, παρατηρούμε πως ο κανόνας είναι αυτές να κυμαίνονται κάτω από τα €10, με εξαίρεση να αποτελούν για παράδειγμα προγράμματα πλοήγησης ή σύνθετων επιστημονικών υπολογισμών. €10 προφανώς δεν είναι λίγα για μια εφαρμογή, πόσο μάλλον αν μία δεν έχει κάποια πρακτική χρησιμότητα, φαίνονται όμως πολύ λιγότερα όταν τα ξοδεύεις με ένα κλικ. Σ’ αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό η εμπορική επιτυχία του App Store κι είναι καλό για τους developers και για τους χρήστες, όταν η εφαρμογή είναι καλή. Όταν δεν είναι, είναι καλό προφανώς μόνο για τους developers. Οι τελευταίοι πληρώνονται σχεδόν άμεσα και εργάζονται στη βάση ομολογουμένως όχι των επονείδιστων όρων, όπως είναι το σύνηθες στην κατηγορία αυτή.
Μέχρι εδώ, αν δεν φαντάζουν όλα ονειρικά, τουλάχιστον φαίνονται εξαιρετικά αποδοτικά για όλους. Εξάλλου τα παραπάνω ζητήματα λίγο ως πολύ αναφέρονται και ως διαφήμιση από την ίδια την Apple στις κατά καιρούς παρουσιάσεις των προϊόντων της. Η πραγματικότητα όμως δεν είναι και δεν θα μπορούσε να είναι τόσο ρόδινη. Το App Store μπορεί να παρουσιάζεται ως το αποδοτικότερο και ευνοϊκότερο πλαίσιο λειτουργίας για εταιρείες και άτομα, ως ένας ονειρικός τόπος χωρίς κρυφές χρεώσεις, χωρίς φόρους και χωρίς μεσάζοντες για όσους εργάζονται πάνω στο λογισμικό, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε πως πρόκειται για μια υπηρεσία που παρέχεται και ελέγχεται από μία και μοναδική εταιρεία. Όπως είναι το αναμενόμενο άλλωστε σε μια τέτοια περίπτωση, η Apple θέτει τους κανόνες κι οι υπόλοιποι ακολουθούν. Αν θέλουν. Αν δεν θέλουν, τη βόλτα τους.
Κι οι κανόνες αυτοί δεν αναφέρονται μόνο ούτε στη σωστή λειτουργία της εφαρμογής (να μην κολλάει, να μην έχει ιούς, να μην σου ρουφάει τα passwords και τους αριθμούς της πιστωτικής σου και τους στέλνει σ’ αυτόν τον καλό κύριο στην Ινδία) ούτε σε κάποιες σχεδόν κοινά αποδεκτές παραδοχές ηθικής (η εφαρμογή να μην περιλαμβάνει βυζιά που κουνιούνται μαζί με το iPhone, να μην λέγεται «γαργαλίστρα όρχεων» και να μην πρόκειται για παιχνίδι όπου χειρίζεσαι ένα ανθρωπάκι με λευκή ρόμπα και κουκούλα που κυνηγάει μαύρους και Κινέζους με φλεγόμενους σταυρούς). Πρόκειται ουσιαστικά για περιορισμούς που αναφέρονται στην τεχνολογία των ίδιων των συσκευών, στο πώς θα πρέπει και δεν θα πρέπει να είναι σχεδιασμένες οι εφαρμογές για να ταιριάζουν με τη φιλοσοφία που έχει η Apple για τις συσκευές της, στη συμπεριφορά των ίδιων των developers ως ατόμων και ό,τι άλλο θα μπορούσε να εφεύρει ένας αρρωστημένος επιχειρηματικός νους.
Η εφαρμογή πριν τη δημοσίευσή της κατατίθεται προς έλεγχο, κάτι που φυσικά δεν θα ήταν καθόλου κατακριτέο, αν γνώριζες ποιος σε ελέγχει και γιατί και βάσει ποιων στοιχείων σε απορρίπτει. Έχουν υπάρξει πάμπολλα ζητήματα απόρριψης εφαρμογών, επειδή ο μυστηριώδης υπάλληλος-κριτής ξύπνησε με τσίμπλες στα μάτια και θεώρησε πως ένα από τα πενήντα εικονίδια λειτουργίας της εφαρμογής μπορεί να φέρει στο νου του χρήστη το εικονίδιο από μια εφαρμογή της Apple, επειδή η δείνα εφαρμογή μπορεί να επιτρέψει στο χρήστη να πραγματοποιήσει δωρεάν κλήσεις VoIP και να σταματήσει να πληρώνει ταρίφα στην Apple και στον παροχέα του ή επειδή η τάδε εφαρμογή «κάνει χρήση του μετρητή επιτάχυνσης της συσκευής με τρόπο που δεν είναι ενδεδειγμένος».
Αλλά και πέρα από τα παραπάνω, δεν λείπουν τα γνωστά φαινόμενα αισχροκέρδειας των ίδιων των developers, που διεξάγονται με τις ευλογίες (και τα ποσοστά) της Apple. O Steve είχε πει επί σκηνής «You pay only once for the app». Παπάρια. Φτιάχνεις ένα παιχνίδι με σαράντα πίστες. Δίνεις το παιχνίδι με μία πίστα δωρεάν με το επίθεμα «lite» στον τίτλο και το ολόκληρο για €7. Άντε, σεβαστό, πάντα υπήρχαν τα demo. Δίνεις όμως το παιχνίδι με τρεις πίστες για €1 και το ολόκληρο για €8. Η Apple κάνει την πάπια, εσύ επικροτείσαι ως καλός επιχειρηματίας κι όλοι είναι ευχαριστημένοι. Άλλο παράδειγμα: φτιάχνεις μια εφαρμογή, τη χρεώνεις €3. Την αναβαθμίζεις μία, δύο, τρεις φορές, λύνεις τα bugs, τη σουλουπώνεις κάπως. Μετά αποφασίζεις πως θέλεις κι άλλα λεφτά για εκείνο το άχρηστο gadget που έχεις βάλει στο μάτι. Η επόμενη αναβάθμιση της εφαρμογής βαφτίζεται «έκδοση 2» και χρεώνεται άλλα €3 ως καινούργια εφαρμογή. Κλασική τακτική φιλάργυρου developer κι εδώ η Apple συνεχίζει να σφυρίζει αδιάφορα. Προφανώς, γιατί κερδίζει.
Όλα αυτά έχουν οδηγήσει μια σημαντική μερίδα χρηστών στο να κάνουν «μη προτεινόμενη χρήση» στη συσκευή τους, υιοθετώντας λύσεις jailbreak και εγκαθιστώντας εφαρμογές που βρίσκουν είτε παράνομα είτε ημι-νόμιμα, αφού πληρώνουν και αγοράζουν κάτι που το App Store είχε απορρίψει. Η Apple γκρινιάζει τα δικά της, «μα μου, χάνετε την εγγύηση», οι δημιουργοί των λύσεων jailbreak έχουν φροντίσει να είναι δυνατόν το λογισμικό της συσκευής να επιστρέφει στην εργοστασιακή της μορφή, αν υπάρξει ανάγκη η πρώτη να επισκεφθεί κάποιο επίσημο κέντρο service κι οι χρήστες έτσι απαντούν στην Apple «χεστήκαμε κι η βάρκα γέρνει».
H Apple από τη μεριά της αναμενόμενα πράττει. Είναι μια εταιρεία προϊόντων υλικού και λογισμικού, τα οποία αν δεν τα προφυλάξει κλειστά, θα χάσει ένα σωρό λεφτά. Η Microsoft βέβαια, παρόλο που φτιάχνει και πουλάει όλες αυτές τις αηδίες, δεν έχασε, αλλά τέλος πάντων. Με πιο σωστούς και πιο ανοιχτούς όρους και διαδικασίες θα μπορούσε να έχει υπό τη σκέπη της τους διπλάσιους και βάλε παραγωγούς λογισμικού και να βγάζει τα φράγκα της αρκούδας. Όχι ότι τώρα πεινάει δηλαδή, αλλά θα μπορούσε να έχει πολύ περισσότερα, να κυριεύσει τον κόσμο, να ανοίξει αγορές σε άλλους πλανήτες και όλα τα σχετικά ή να αλλάξει τον κόσμο, ανάλογα με το τι θέλουμε να πιστέψουμε για τις πεποιθήσεις των διευθυντών της. Προφανώς αυτό θα τη φέρει αντιμέτωπη με οργανωμένα και (νομικά) θεσμοθετημένα συμφέροντα εταιριών, με τις οποίες δεν φαίνεται διατεθειμένη να έρθει σε αντιπαράθεση, αλλά ομολογώ πως αυτό δεν είναι κάτι τόσο τραγικό για μια εταιρεία που μεταξύ άλλων (καυχιέται ότι) άλλαξε τον τρόπο που βλέπουμε τον προσωπικό υπολογιστή και μετασχημάτισε τη μουσική βιομηχανία.
Αλλά για να μην υπεισέρθουμε σε υποθετικές οικονομικές αναλύσεις, θα μείνουμε στο ότι το App Store είναι πράγματι ένα πολύ λειτουργικό και αποδοτικό μοντέλο υπηρεσίας στην αγορά λογισμικού, παρά τις κατά περίπτωση αρνητικές διαδικασίες και φυσικά εν συγκρίσει με τις υπόλοιπες λύσεις της συγκεκριμένης αγοράς.